Tref Penarth
Llwybr Treftadaeth
Prosiect
Am y Prosiect
Ym mis Tachwedd 2021 fe wnaethom gyhoeddi ymgyrch i sefydlu Llwybr Treftadaeth yn y dref i ddathlu hanes cyfoethog Penarth.
Mae'r prosiect wedi'i gynllunio i hysbysu trigolion ac ymwelwyr fel ei gilydd a bydd yn cynnwys cyfres o Fyrddau Gwybodaeth wedi'u gwasgaru o amgylch y dref, Placiau Glas ynghlwm wrth adeiladau sy'n dathlu pobl o ddiddordeb sy'n gysylltiedig â'r adeilad, a chodau QR a fydd yn arwain defnyddwyr at dudalen ar ein gwefan lle bydd gwybodaeth fanylach am yr adeiladau a'r bobl.
Rydym yn bwriadu cynnwys nid yn unig y gwych a’r da ond hefyd pobl “normal” fel docwyr, tocwyr glo, bydwragedd, morwyr a siopwyr… treftadaeth gyfoethog yr ydym yn ceisio ei harchwilio.
Bydd creu'r prosiect hwn yn cynnwys nifer o elfennau, yn ffisegol ac ar-lein.
Rydym wedi cysylltu â holl ysgolion ac eglwysi’r dref, yn ogystal ag amryw o grwpiau “Cyfeillion...” (a grwpiau tebyg) i ofyn iddynt fod yn rhan o adeiladu eu cais perthnasol ar y prosiect. Bydd busnesau lleol hefyd yn cael eu gwahodd i gyfrannu cynnwys at y prosiect.
Mae Cyngor Bro Morgannwg a Chyngor Tref Penarth wedi cytuno i gefnogi’r cynllun ac rydym ar hyn o bryd yn datblygu’r testun ar gyfer y Byrddau ac yn creu rhestr o unigolion Plac Glas.
Gobeithiwn y byddwch chithau hefyd yn cefnogi’r cynllun, boed yn breswylydd neu’n ymwelydd â Phenarth, â rhyw fath o gysylltiad â’r dref a//ei hanes, neu’n unigolyn chwilfrydig sy’n gwerthfawrogi’r mathau hyn o brosiectau.
Os hoffech wneud unrhyw awgrymiadau neu sylwadau, a/ chael eich cynnwys ar y rhestr bostio i gael diweddariadau ar y prosiect wrth iddo fynd rhagddo, anfonwch e-bost atom gan ddefnyddio'r cyfeiriad isod.
Byddem wrth ein bodd yn clywed gennych.
Elfennau Prosiect
Rydym yn bwriadu gosod tua 200 o deils ceramig yn ymestyn o'r Gerddi Eidalaidd i ben y palmant ger y Clwb Hwylio. Bydd y rhain yn ffacsimili o'r printiau sydd i'w cael ar y traeth, wedi'u bylchu fel bod plant yn gallu camu o un deilsen i'r llall a cherdded yn olion traed ein trigolion cynharaf tuag at y traeth lle mae'r rhai gwreiddiol.
Elfennau Prosiect
Ein nod yw lleoli 28 o Fyrddau Gwybodaeth o amgylch Tref Penarth a fydd yn arddangos elfennau o hanes y dref. Bydd pob bwrdd yn amrywio o ran y math o gynnwys a ddangosir, yn dibynnu ar ei leoliad.
Bydd nifer o fyrddau yn dangos hanes lleol yr ardal benodol honno megis sut y cafodd ei datblygu, ei defnyddio a'i datblygu. (e.e. Hanes Glebe St).
Bydd rhai byrddau yn cynnwys thema benodol (e.e. Dyfodiad y Rheilffordd)
Bydd gan rai byrddau nifer o bynciau gwahanol arnynt, megis adeiladau neu nodweddion lleol, neu bersonau nodedig y dref/ardal leol. (e.e. Windsor Rd a The Windsors)
Byddwn yn ceisio gosod pob bwrdd mewn man hygyrch (gan gynnwys, lle bo'n bosibl, gyda chynhwysiadau ar gyfer y rhai ag anableddau), wedi'u gwasgaru ar draws y dref. (Mae'r union leoliad i'w weld ar hyn o bryd ond gobeithio y bydd yn cynnwys o fewn parciau ac mor agos â phosibl at y pynciau dan sylw).
Bydd pob bwrdd yn cynnwys sawl panel o wybodaeth a ffotograffau, yn y Gymraeg a’r Saesneg, a bydd hefyd yn cynnwys cod QR sy’n cysylltu’n ôl i dudalen ar y wefan hon sy’n gysylltiedig â’r bwrdd hwnnw, lle byddwch yn gallu dod o hyd i hyd yn oed mwy o wybodaeth. Gall rhai byrddau hefyd gynnwys mapiau neu wybodaeth am sut i ddilyn y llwybr.
Mae dyluniadau terfynol y byrddau yn dal i gael eu penderfynu (gan fod yn rhaid i ni wneud rhai ystyriaethau yn seiliedig ar ble y byddant yn cael eu gosod.
Lleoliad y Bwrdd - Cynnwys
(Bydd Byrddau 1-4 yn cadw'r un wybodaeth. Nid yw trefn rhif y Bwrdd wedi'i chwblhau)
-
Canol y Dref — Hanes Penarth
-
Ffordd Paget — Hanes Penarth
-
Parc Alexandra — Hanes Penarth
-
Clogwyni — Hanes Penarth
-
Ffordd Paget — Yr Americaniaid
-
Esplanade - Pier / Esplanade / Gwylwyr & Traeth / Baddonau Nofio / Twristiaeth
-
Gerddi Eidalaidd - Gerddi Eidalaidd/ Olion Traed Deinosoriaid/ RNLI/ Clwb Hwylio/ Marconi
-
Gogledd Penarth - Y tai cyntaf ym Mhenarth a sut le oedden nhw. St Paul's
-
Stryd y Glebe - Canolfan siopa gyntaf Penarth
-
Stryd Plassey — Stryd Holiest yn y dref
-
Ysgol Headlands - Gwesty Penarth/ Hen gaer/ Plastai Northcliffe ac Uppercliffe/ Clive Arms
-
Gorymdaith Forol - Plastai a chyfoeth
-
Heol Windsor - Siopau Newydd/ Arcêd/ Llyfrgell/ Solomon Andrews
-
Gorsaf - Dyfodiad y Rheilffordd a'r effaith a gafodd.
-
Sgwâr Victoria - Sgwâr Victoria/ Holl Saint/ Pensaernïaeth Celf a Chrefft/Ysgolion Victoria a Stanwell
-
St Awstin — Eglwys a mynwent St Augustine
-
Gerddi Windsor — Y Windsors
-
Marina - Tollau a Dociau / Twf a chwymp allforion glo / poblogaeth Gosmopolitan
-
Marina — Ymerodraeth a Gwladychiaeth
-
Parc Alexandra - Yr Ardd ar lan y Môr
-
Parc Alexandra — Penarthiaid amlwg
-
Cymin — Penarthiaid amlwg
-
Cogan - Cogan
-
Bythynnod Gwylwyr y Glannau - Tŵr Gwylio / Bythynnod / Achub / Gwybodaeth Cludo / Roced
-
Llwybr igam ogam (Parc St Joseph) - Banciau Billy/Llwybr igam ogam/Triongl Arcot/ Eglwys St Joseph/ Streic y Docwyr & Peilot
-
Ty Turner - Roxburgh/ Turner House/ SA Brain
-
Parc Belleview - Belle Vue/ Ysgol Heol Albert/ Swyddfeydd y Cyngor/ Swyddfa Bost
-
Cosmeston - Gwaith Sment / Eglwys San Pedr / Tirlenwi / Pentref Canoloesol / Parc Gwledig
Lleoliadau lleoli penodol heb eu gosod. Gall Teitlau Byrddau fod yn wahanol i'r rhai a restrir.
Elfennau Prosiect
Mae'r meini prawf ar gyfer cael eu cynnwys yn y
Rhestr Plac Glas yw:
Rhaid iddynt:
-
fod yn Farw
-
byddwch yn ddiddorol
-
wedi byw neu weithio yn y dref ar safle sy'n dal i fodoli (felly rydyn ni'n gosod y plac)
Byrddau Gwybodaeth
Ladies
-
Annie Davies - Morwyn y tŷ, wedi'i lladd ar groesfan reilffordd yn Windsor Place
-
Barbara Middlehurst — Seryddwr
-
Catherine Meazey — Cymwynaswr
-
Constance Maillard - Cymwynaswr, arweinydd benywaidd cyntaf PUDC
-
Edith Parnell - Nofiwr
-
Elizabeth Sheppard-Jones - Awdwr llyfrau plant
-
Emily Pickford — Cerddor
-
Emily Rose Bleaby - Y wraig gyntaf i'w hethol ym Mhenarth, Gwarcheidwad Deddf y Tlodion
-
Frances "Ma" Chaney - Cymeriad Lliwgar a "Bwci"
-
Gladys Morel-Gibbs — Cymwynaswr
-
Hettie Milicent Mackenzie - Swffraget
-
Johanna Scott - Cymeriad Lliwgar
-
Kathleen Thomas - Nofiwr, y cyntaf i groesi Sianel
-
Mary Glynne - Actor
-
Mary Morgan — Cymwynaswr, Arcot eglwys Fethodistaidd
-
Rosemary (Ray) Howard-Jones - Artist
-
A Gwymonwraig
-
Perchennog Siop
-
Gwraig Golchdy
-
Bydwraig
-
Ceidwad Tŷ Preswyl
Gentlemen
-
C.E. Bernard - Cynlluniwr Tref
-
Dicky Garret - Penarthian cyntaf i chwarae rygbi dros Gymru
-
Vizard Edward 'Ted - Pêl-droediwr a Chymru Rhyngwladol
-
Frank Roper - Cerflunydd
-
George Norris - Gwleidydd
-
Henry Snell - Pensaer
-
Jack Bassett - Capten rygbi Cymru a'r Llew Prydeinig
-
Jack Vincent — Hobbler olaf Penarth
-
John Coates - Carter-Pensaer
-
John Cory - Perchennog llongau
-
Joseph Culliford -
-
Joseph Parry — Cyfansoddwr
-
Marc Brunel - Peiriannydd
-
Patsy O'Brien - Trimmer Glo
-
Peter Freeman - Maverick AS
-
Ray Milland - Actor
-
Cptn. Richard William Leslie Wain — Croes Victoria
-
Samuel Arthur ‘SA’ Brain - Bragwr
-
Rhingyll. Samuel George Pearse — Croes Victoria
-
Solomon Andrews - Entrepreneur
-
Tommy "Dodd" Wallace — Saer Maen ac Iachawdwriaeth
-
William Sadler — Tafarnwr
-
Gweithiwr doc arall - a xx roedd pobl eraill yn byw yma yn 18xx
-
Enwau eraill? - (croeso i awgrymiadau)
Lleoliadau i'w cadarnhau ar ôl cymeradwyaeth perchennog tŷ.
Cyflwyno Ymgeiswyr a Awgrymir
Gellir cyflwyno Enwau a Gwybodaeth am ymgeiswyr addas eraill i ni gan ddefnyddio'r cyfeiriad e-bost isod. Bydd arnom angen nid yn unig eu henw a phroffesiwn yr unigolyn ond hefyd hanes cryno i egluro pam eu bod yn ymgeisydd addas yn ogystal ag enw lleoliad y maent yn amlwg yn gysylltiedig ag ef (gan gynnwys cyhoeddus a phreifat, masnachol a phreswyl) y mae gellid gosod plac. Roedd angen hefyd ddyddiadau sy'n gysylltiedig â nhw megis dyddiad geni a marwolaeth a dyddiadau defnyddio'r lleoliad dan sylw.
(Nid oes angen i chi ofyn am ganiatâd gan y lleoliad arfaethedig ar hyn o bryd oherwydd byddai hyn yn rhywbeth y byddem yn ei wneud drwy ddull ffurfiol.)
Elfennau Prosiect
Bydd pob bwrdd gwybodaeth yn cynnwys o leiaf un Cod QR. Bydd hwn yn cysylltu yn ôl i dudalen gysylltiedig ar y wefan hon lle byddwch yn gallu darllen mwy o wybodaeth a gweld mwy o luniau.
Bydd Codau QR hefyd yn cael eu gosod ger pob Plac Glas er mwyn galluogi ymwelwyr i ddarganfod y wybodaeth am y derbynnydd ar ein gwefan.
Codau QR Annibynnol
Byddwn hefyd yn gosod codau QR gyda dolenni gwe o amgylch y dref mewn rhai lleoliadau, a fyddai'n rhoi dolen i chi i ddarganfod mwy am y lleoliad neu'r adeilad hwnnw.
Rydym yn cyfrifo y bydd angen tua 125 o godau arnom.
Elfennau Prosiect
Once we have delivered Phase 1 we will begin to work on Phase 2. This will involve an app with guided toures, and also photo manipulation enabling users to appear in historic settings.
Perfect for the Instagram generation!
Cwrdd â Thîm y Prosiect
Mae creu a datblygu'r prosiect hwn yn cael ei wneud gan nifer o'n haelodau sydd naill ai â gwybodaeth dda o hanes y dref, neu'r sgiliau defnyddiol i helpu i ddod â'r prosiect hwn yn fyw.
Byddant hefyd yn gweithio gydag ac ochr yn ochr ag unigolion o grwpiau, sefydliadau ac ati a Chynghorau Tref Bro Morgannwg a Phenarth. Mwy arnynt wrth i'r prosiect fynd rhagddo.
Dave Noble
Yn ogystal â bod yn Drysorydd y gymdeithas, mae Dave yn arwain y prosiect hwn.
Mae ei dasgau’n cynnwys cydlynu’r tîm, delio â’r cyllid a’r cyllidwyr, a hefyd yr amrywiol sefydliadau, grwpiau, cynghorau, unigolion a busnesau fydd yn gorfod chwarae rhyw ran yn y prosiect hwn.
Sarah Salter
Mae gan Sarah Salter gefndir mewn creu llwybrau rhyngweithiol trwy drefi a dinasoedd y DU, felly mae ganddi wybodaeth dda am y mathau o gynhwysiant y gallwn eu gwneud, a'r offer a'r adnoddau y gallem eu defnyddio i helpu i adeiladu a rhedeg y prosiect hwn.
Bydd Sarah yn ein helpu i sicrhau bod yr elfennau ffisegol nid yn unig yn edrych yn ymarferol, ond hefyd mor hygyrch â phosibl.
Dan Brown
Fel ein dyn TG/Gwe a thechnoleg, mae Dan yn gwybod ei ffordd o gwmpas gwefannau, cyfryngau cymdeithasol a nodweddion ar-lein eraill.
Yn ogystal â'i dasg o drosi llawer o'r wybodaeth hanesyddol i fformat ar-lein ar gyfer y wefan hon, bydd hefyd yn helpu i ddatblygu'r cysylltiadau rhwng elfennau ffisegol ein llwybr a'r rhai rhithwir.
Jonathan Hicks
Mae Jonathan Hicks yn hanesydd a nofelydd milwrol sydd wedi ennill gwobrau, ac mae wedi ysgrifennu nifer o fywgraffiadau, llyfrau ffeithiol a ffuglen yn seiliedig ar y rhyfeloedd byd 1af ac 2il.
Bu hefyd yn Athro Saesneg, ac yn ddiweddarach yn brifathro Ysgol St Cyres.
Digwyddiadau Cyflwyno Jonathan 2024
Bruce Wallace
Mae Bruce Wallace yn fachgen lleol ac yn hanesydd nodedig i Benarth. Mae'n arbenigo'n arbennig yn ardaloedd Salop St a'r Dociau.
Mae'n 3edd genhedlaeth o Benarthian.
Alan Thorne
Mae Alan yn awdurdod amlwg ar hanes lleol y dref, yn meddu ar wybodaeth helaeth a manwl amdani, o’i hadeiladau (yn adnabyddus a llai adnabyddus) i’w phobl nodedig (ac yn aml yn llawn cymeriad).
Bydd Alan (ynghyd â Chris) yn rhoi cymaint o’r wybodaeth hon â phosibl yn y prosiect hwn,
Digwyddiadau Cyflwyno Alan 2024
Chris Riley
Yn ogystal â bod yn un o aelodau ein pwyllgor, mae Chris hefyd yn arbenigo mewn hanes lleol. Mae Chris yn hoffi canolbwyntio ar hanes y dref cyn 1900, ac mae ganddo wybodaeth helaeth am bethau fel adeiladu'r dref a'r dociau yn Oes Fictoria, yn ogystal â sut le oedd yr ardal cyn hyn.
Cyfranwyr Eraill
Anne Evans (Cadeirydd PCS) - Prawfddarllen, cyswllt â'r gymuned a chynghorau
Chis Wyatt (Ysgrifennydd Aelodaeth PCS) - Prawfddarllen
Russell Todd ( Sporting Heritage * ) - Cynnwys Ted Vizard
Cindy Howells (Amgueddfa Genedlaethol Cymru) - Cynnwys deinosoriaid
Marcus Payne (Llyfrgell Penarth) - Deunyddiau cyfeirio hanes y llyfrgell
Cyllidwyr Prosiect, Cydweithwyr a Chydweithredwyr.
Ni allai’r prosiect hwn fodoli heb gymorth y canlynol:
Cymdeithas Ddinesig Penarth a'i Haelodau.
Mae hwn yn brosiect PCS, a grëwyd gennym ni a'n haelodau.
Cyngor Bro Morgannwg:
Adran Parciau CBM
[Eraill i'w cyhoeddi]
[Rheswm dros ei gynnwys i'w gyhoeddi]
Cyngor Tref Penarth
Dinasyddion ac Ymwelwyr Penarth
[Rheswm dros ei gynnwys i'w gyhoeddi]
Last Page Update 28 Oct 24